تحلیل اثر روش تعیین موقعیت قله منحنی پراش در اندازه گیری تنش پسماند به روش استاندارد پراش اشعه ایکس

روش استاندارد پراش اشعه ایکس از پرکاربردترین روش های غیرمخرب اندازه گیری تنش پسماند، مخصوصاً در صنایع حساس نظامی، هسته ای و هوافضا می باشد. این روش، برای تعیین تنش پسماند از تغییرات فاصله بین صفحات کریستالی به عنوان کرنش استفاده می کند. با توجه به قانون براگ، میزان دقت در اندازه گیری فاصله بین صفحات کریستالی به میزان دقت در تعیین موقعیت قله منحنی پراش وابسته می باشد. بنابراین، میزان دقت در اندازه گیری تنش پسماند به روش استاندارد پراش اشعه ایکس به دقت تعیین موقعیت قله منحنی های پراش وابسته می باشد. در این مقاله، برای نمایش اهمیت بالای روش تعیین موقعیت قله منحنی های پراش بر روی نتایج روش استاندارد پراش اشعه ایکس و ارائه نحوه آنالیز و تحلیل منحنی های پراش اشعه ایکس از سه روش پرکاربرد مرکز ثقل، سهمی و گوسین برای تعیین موقعیت قله منحنی های پراش ورق نوردی دو لایه مس-آلومینیوم استفاده شده و برای هر یک تنش پسماند و انحراف معیار محاسبه شده است. سپس، تأثیر ضرایب مختلف مانند تأثیر پس زمینه، ضریب جذب، ضریب لورنتز و پرتو kα2 روی نتایج بدست آمده از روش های فوق بررسی شده است. برای اعتبار بخشی به نتایج روش استاندارد پراش اشعه ایکس، تنش پسماند به روش سوراخ کاری مرکزی نیز اندازه گیری شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهند که تحلیل تنش پسماند به روش استاندارد پراش اشعه ایکس به نوع روش مورد استفاده برای تعیین موقعیت قله منحنی های پراش بسیار حساس می باشد و روش تعیین موقعیت مرکز ثقل را می توان به عنوان یک روش مناسب برای اندازه گیری تنش پسماند به روش استاندارد پراش اشعه ایکس در نمونه های نورد شده معرفی نمود. بررسی تأثیر پارامترهای مختلف نیز نشان می دهد که پرتو kα2 و پس زمینه، بیشترین تأثیر را در نتایج روش های فوق دارا می باشند.